Osmanlı III. Murat Sultanı Kimdir? Saltanatı Hayatı ve Önemli Olayları
(1574-1595)
KARDEŞLERİ : Mehmed , Gevher Han , Süleyman , Murad , Sultan Şah , Mustafa , Cihangir , Abdullah ,İsmihan , Fatma , Mihrimah dır.
ANNESİ : Nuru Banû
ÇOCUKLARI : Osman , Murad , Aişe , Selim , Süleyman , Fahri , Hüseyin , Cihangir , Sultan , Korkud , Mehmed , Mihrimah , Ömer , Mahmud , Rukiyye , Yakub , Bayezid , Abdurrahman , Yusuf Fatma , Mustafa , İsak , Abdullah dır.
II.Selim’in Nur-Banû sultandan doğma oğlu olup Manisa’da dünyaya gelmiştir.1562’de Manisa Sancakbeyliğine tayin edilen Murad padişah oluncaya kadar burada kalmıştır.[1]
Manisa’da on iki yıl Sancakbeyliği yaptı.II.Selim ölünce Murad’ın annesi Nur-Banû Hatûn ‘un isteği üzerine II.Selim’in cesedi saklandı.Vezir-i Azam Sokullu Mehmed Paşa saltanata davet mektubunu III.Murad’a gönderdi.III.Murad yola çıktı.[2]
III.Murad Manisa’dan yola çıkıp İstanbul’a vardığında onu karşılayan Sokullu’yu gördü ve Sultan Murad İstanbul’da kardeşleri bulunduğu halde Vezir-i Azam Sokullu’nun tahtı onlara kaptırmadığını görünce çok sevindi Sokullu’nun elini öpmek istedi Sokullu onun eteğini öptü.III.Murad Topkapı Sarayı’na geldiği gece ilk icraatı beş erkek kardeşini boğdurtmak oldu.
( Kanuni’nin erkek kardeşi mevcut olmaması,II.Selim’in tahta çıkmadan önce rakip şehzade davasının halledilmiş olması Fatih Kanunnamesi’ndeki kardeş katline dair maddesi bir süre için unutulmuş gibiydi.Kanuni’nin oğlu Bayezid meselesi onun İran olayından sonra şehzadelerin sancağa çıkma usullerinde değişiklik yapılmış yalnızca en büyük şehzade Manisa Sancağına çıkarılarak diğerleri İstanbul’da alıkonulmuştur.
Bu bakımdan büyük şehzadenin sancağa çıkarılmasıyla tahta geçecek namzet açıkça belli edilmişti.İstanbul’daki şehzadelerden birisi asker tarafından tutulmadıktan sonra tahta geçecek kişi sancaktakiydi.Şehzadeler sarayda ikamet ettikleri için Kanuni’nin oğlu Bayezid gibi yanlarına asker de toplayamazlardı. ) Vaziyet böyle olduğu halde yine de tedbir olarak rakiplerini öldürtmek istedi ve yaptı.[3]
III.Murad zayıf iradeli bir hükümdardı.İstanbul dışına çıkmak şöyle dursun son senelerde saraydan dahi dışarı çıkmamıştı.Vefatında 49 çocuğu bulunuyordu[4]
Sultan 3. Murad Han “Uyan ey gözlerim gafletten uyan” eserinin güftesini yazmıştır.
u
Uyan Ey Gözlerim Gafletten Uyan
Uyan Uykusu Çok Gözlerim Uyan
Azrail’in Kastı Canadır İnan
Uyan Ey Gözlerim Gafletten Uyan
Uyan Uykusu Çok Gözlerim Uyan
Seherde Uyanırlar Cümle Kuşlar
Dill-U Dillerince Tesbihe Başlar
Tevhid Eyler Dağlar, Taşlar, Ağaçlar
Uyan Ey Gözlerim Gafletten Uyan
Uyan Uykusu Çok Gözlerim Uyan
Semâvâtın Kapıların Açarlar
Mü’minlere Rahmet Suyun Saçarlar
Seherde Kalkana Hülle Biçerler
Uyan Ey Gözlerim Gafletten Uyan
Uyan Uykusu Çok Gözlerim Uyan
Bu Dünya Fanidir Sakın Aldanma
Mağrur Olup Tac-U Tahta Dayanma
Yedi İklim Benim Deyu Güvenme
Uyan Ey Gözlerim Gafletten Uyan
Uyan Uykusu Çok Gözlerim Uyan
Benim, Murad Kulun, Suçumu Affet
Suçum Bağışlayıp Günahım Ref’et
Rasûl’ün Sancağı Dibinde Haşret
Uyan Ey Gözlerim Gafletten Uyan
Uyan Uykusu Çok Gözlerim Uyan
Şiir: Sultan III. Murat
KAYNAKÇA
[1] Emecen, a.g.e. ,C.X , s.393
[2] Manisalı Padişahlar, a.g.e. , s.207
[3] Mufassal Osmanlı Tarihi,C.III ,İstanbul,1959, s.1286-1288
[4] Emecen, a.g.e. ,C.X , s.401
