Osmanlı Yönetiminde Kocaeli Sancağı Osmanlı yönetiminde, Kocaeli Sancağı ticaret ve ulaşım açısından oldukça elverişli bir coğrafi konuma sahipti. Kocaeli, konumu itibarıyla da Anadolu’nun batısında kara ve deniz ulaşımının kilit noktasında bulunması nedeniyle önemini her dönem korumuştur. Doğal bir liman olan İzmit Körfezi ise, bölge coğrafyasının ticareti açısından her zaman dikkatleri üzerine çekebilmiştir.
Osmanlı Devleti’nin yönetim merkezi olan İstanbul’a yakın oluşu ve bu büyük kente giden yollar üzerinde kurulmuş olması da Kocaeli’ne daima bir avantaj sağlamıştır.
Kocaeli bölgesinin Osmanlı Devleti’nin hâkimiyeti altına girmesi ile Osmanlı Devleti ağaç denizi olarak adlandırdıkları çok zengin bir orman varlığına kavuştu. Özellikle İstanbul’un fethinden sonra Kocaeli Sancağı’nın önemi daha da artmış, ulaşım imkânları olarak son derece elverişli bir konuma sahip olması hasebiyle adeta Anadolu’nun bir kapısı haline gelmiştir. Kocaeli bölgesinin zengin ormanları sadece İzmit Tersanesi’nin değil, Tersane-i Amire’nin de kereste ihtiyacına cevap vermekteydi.
Bu sebeple Osmanlı Devleti Kocaeli çevresindeki zengin orman varlığını korumaya her zaman özen göstermiştir. Bu durum Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan son yıllarına kadar devam etmiştir. Nitekim 1847 yılına ait bir arşiv belgesinde Kocaeli Sancağı dâhilinde bulunan ormanlarda kaçak kesime engel olunması gerektiği belirtilmektedir.
Yine, 1840 yılına ait diğer bir arşiv belgesinde ise Kocaeli ormanlarından tersanede bulunan gemilerin tamiri için bir miktar kereste istendiği görülmektedir. Bu belgeler ışığında, Kocaeli Sancağı’nda bulunan ormanların ne kadar hayati bir önemi haiz olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte, saray mutfağının yakacak ihtiyacı da önemli ölçüde bu coğrafyadan karşılanmaktaydı. Kocaeli Sancağı aynı zamanda kara taşımacılığı bakımından da önemli bir coğrafyada yer almaktaydı.
İran’dan Erzurum ve Sivas’ı takip ederek İstanbul’a uzanan ana yol bu coğrafyadan geçmekteydi. Tanzimat öncesinde çağın gerisinde kalmış, ihtiyaca cevap veremeyen yolların kötü durumda oluşu, zaman zaman Osmanlı Devleti’nde ulaşımın aksamasına ve bazı mağduriyetlerin doğmasına neden olsa da, Kocaeli Sancağı stratejik konumundan dolayı her daim vazgeçilmezliğini ve önemini korumayı başarmıştır.
İstanbul’a çok yakın olan bu coğrafyada sık sık yol ve köprü tamirat çalışmaları yapılması ve Anadolu’dan İstanbul’a kolaylıkla ulaşılması son derece önem arz etmekteydi. Nitekim 1854 yılına ait bir belgede Kocaeli Sancağı’nda bazı köprülerin tamir edilerek yenilendiğini görüyoruz.3 Kocaeli Sancağı, deniz ticareti ve ulaşımı açısından da büyük öneme sahipti.
Anadolu’dan gelen malların İstanbul’a ulaştırılması gibi çok önemli işlevi olan bu bölgede, 1844 yılında tersaneye bağlı Mesir-i Bahri adlı gemi ile eşya ve yolcu taşınmasına başlanmış olması da o günün şartlarına göre fevkalade önemli bir gelişme olarak nitelendirilebilir. 1850 yılında da İstanbul ile İzmit arasında Çarşamba-Cumartesi gidiş, Pazartesi-Perşembe dönüş olmak üzere posta seferleri konulduğu bilinmektedir.
1855 yılında ise İstanbul ile İzmit arasında yapılmaya başlanan deniz seferlerinin ilkini, Sultan Abdülmecid bizzat onurlandırmıştır. Bu geziden ötürü, İzmit’te bir karşılama töreni uygulanmış; şehir baştanbaşa bayraklarla donatılmış ve hatta gece denizde şehrayin yapılmıştır.
Sultan Abdülmecid döneminde Kocaeli Sancağı’nda yapılan bu hamleler İzmit’in İstanbul ile bütünleşmesini daha da hızlandırmış ve şehir adeta başkentin bir parçası haline gelmeye başlamıştır.
