Türkiye’nin En Ünlü Tarihi ve Turistik Hamamları Hangileridir?
Sultanların ve Padişahların şehri İstanbul’da eskiliği ve tarihiyle ünlü pek çok hamam bulunur. Bunlardan gidilip görülmesi gereken İstanbul Hamamlarını sizler için seçtik.
Hamam kültürünün tarihi, Antik Roma dönemine kadar uzanır. Özel bir düzenle sıcak ve soğuk suyu bulunan, yıkanma amacıyla tasarlanan hamamlar, Osmanlı döneminin önemli yapılarıdır. O dönemlerdeher sultan ve padişahın bir hamam yaptırdığı bilinir. En önemli hamamlar ise yaptığı eserlerle Türk mimarisine önemli yapılar bırakan Mimar Sinan’ın yaptığı eserlerdir. On yedinci yüzyılda, sadece İstanbul’da 168 büyük çarşı hamamı yaptırılmıştır. Kültürümüzün en önemli geleneği olan hamam ritüelinde kese ve köpük masajı uygulamaları yapılır. Yapılan bu ritüel, yaptıran insanı gevşetmek, rahatlatmak ve vücudundaki kirden arınması için yapılan bir uygulamadır.
Hamam, kısaca “yıkanma, arınma ve şifa bulmaya mahsus yer “ olarak tanımlanır. Hamamlar mimari yapı açıdan cami mimarisi ile benzerlik göstermektedir. Örneğin hamamların kubbesi, camilerin kubbesine benzemektedir. İslamiyet’e göre; bir bedenin girdiği suya başka bir beden giremez, çünkü o su kirlenmiştir. İslamiyet’te bu inançtan dolayı, akan suda yıkanma ve abdest alma alışkanlığı doğmuştur, bundan dolayı Türk hamamlarında kurnalar gerekli bir ihtiyaç olarak düşünülmüştür. Oysa Roma banyolarında kurna pek bulunmaz.
Hamamlarla ilgili önemli bir deyim olan “Hamam’a giren terler” deyimi hamamların sıcaklık ortamının ne kadar fazla olduğunu anlatan önemli bir deyimdir. Bazı hamamların içinde sauna, Fin Hamamı ve yüzme havuzu da bulunur.
Cağaloğlu Hamamı
I.Mahmut döneminde yapılan İstanbul’un en büyük çifte hamamlarından olan Cağaloğlu Hamamı, barok stili mimari yapıya sahiptir. Klasik Osmanlı mimarisinden farklı olarak soğuk ve sıcak bölümleri diğer hamamlara göre farklılık gösterir. 300 yıldır ayakta duran hamamın kadın ve erkekler için ayrı bölümleri bulunuyor. New York Times gazetesinin “Ölmeden Önce Görülmesi Gereken 1000 Yer” listesinde yer alan Cağaloğlu Hamamı, Osmanlı Dönemi’nde inşa ettirilen son büyük hamam olma özelliğini de taşımaktadır.
Süleymaniye Hamamı
1557 yılından beri ayakta olan hamam kubbeleri ve birbiri ardına dizilmiş bacalarıyla İstanbul’un en güzel süslerindendir. Kanuni Sultan Süleyman tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan hamam için Mimar Sinan; “kalfalık eserim” diye tabir eder. Hamam ile birlikte o dönemde Süleymaniye Camii ve külliyesi inşa edilmiştir. Beyazıt’ta yer alan hamam üç bölümden oluşur. Kadın ve erkeklerin her gün kullanabildikleri bölümlerinin yanı sıra Kanuni Sultan Süleyman’ın bir zamanlar yıkandığı özel loca bölümü de hamamın kullanılan bölümüdür. Türklerden daha fazla yabancıların tercih ettiği hamam yapısı ve Osmanlı döneminde kalmasından dolayı görülmesi gereken yapılar arasında yer alır.
Tarihi Çinili Hamam
Tarihi Çinili Hamam, Kösem Sultan tarafından 1640 yılında yaptırılmıştır. Bitimine ömrünün yetmediği hamamın bitirilmesini kardeşi üstlenmiştir. “Çinili” adının konulması o dönemde özel çinilerle bezeli olmasından gelmektedir. Fakat çiniler günümüze kadar kalamamış, çalınmıştır. Tekrar hayat geçirilme evresinde yapıda fazla değişiklik yapılmamış, sadece duvarları orijinal mavi taşlarla, esere sadık kalınarak süslenmiştir. Tarihi hamamın güzelliği birçok dizi ve fotoğraf sanatçısı tarafından fark edilmiş ve çeşitli sanatsal projelerde kullanılmıştır. Kubbeleri oldukça yüksek olan hamamın erkek ve kadın bölümlerinde köpük masajı, kesek ve kadınlar için yağlı masaj hizmetleri sunulmaktadır.
Tarihi Gedikpaşa Hamamı
Kapalı Çarşı yakınlarında bulunana Osmanlı mimarisinin en önemli eseri olan Gedikpaşa Hamamı 1475 yılında Ahmet Paşa tarafından yaptırılmıştır. Sauna, göbek taşının yanında havuzu olan tarihi tek hamamdır. Aynı zamanda kadın ve erkek bölümleri olan İstanbul’un çifte hamamlarındandır.
Tarihi Galatasaray Hamamı
Yüzyıllara hükmetmiş Sultan II. Bayezid tarafından, Gül Baba’nın arzusuyla yapılmış olan Galatasaray Hamamı günümüzün en çok tercih edilen tarihi hamamlarından. 1484 yılında o zamanların önemli zatlarından Gül Baba’nın Sultan II. Bayezid’den dileği olan hamam ve mektep, zatın istediği gibi büyük olarak yapılmış. Birçok paşa, kadı, sadrazam ve padişahın kullandığı hamam geçmişten günümüze kalan önemli miraslardan.
Kılıç Ali Paşa Hamamı
Tophane’nin sembollerinden olan tarihi Kılıç Ali Paşa Hamamı, adını Osmanlı donanmasının ünü dünyaya yayılmış önemli askerlerinden Kılıç Ali Paşa’dan alır. Önemli mimarlarımızdan Mimar Sinan’ın eserlerinden biri olan hamam, titiz bir restorasyon aşamasından sonra 2012 yılında hizmete açılmış. Büyük usta Mimar Sinan’ın 1578-1583 tarihlerinde inşa ettiği düşünülen hamamın özelliği, ışığı geçiren fil gözü bezeli kubbeleridir. İstanbul’un ikinci en büyük kubbesi olan Kılıç Ali Paşa Hamamı’nın dış bölümünde hamam ürünleri satan bir dükkânı da yer alıyor. Özel günler için gelin hamamı, damat hamamı ve kırk hamam gibi etkinlikler düzenlenen hamam sabah kadınlar için, öğleden sonra erkekler için hizmet veriyor.
Çemberlitaş Hamamı
Kapalı Çarşı yakınlarında yer alan bir diğer tarihi hamam da Çemberlitaş’tır. Mimar Sinan’a 1584 yılında Nur Banu Sultan tarafından yaptırılan hamam, kadın ve erkek bölümlerinden oluşan çifte hamamdır. Çemberlitaş bir dönem Valide Sultan ve Gül Hamamı isimleriyle de anılmıştır. Osmanlı topraklarını gezmiş ve gördüklerini Seyahatnâme adlı eserinde toplamış Evliya Çelebi ise yapıdan III.Murat Hamamı olarak bahsetmiştir. Hamam içinde yer alan bazı göbek taşlarında Osmanlı yazıtları bulunmaktadır. Tarihi yapı, günümüzde hamam sefalarıyla yabancı ve Türk konuklarını ağırlamaktadır.
