Osmanlı Türk Musikisinde Kadın Besteciler Kimdir
Türk müzik kültürünün asal öğelerinden ve temel kaynaklarından biri de kadınlardır. Kadınların müzik uygulamaları kent-saray muhitinde farklı, yerel-taşra muhitinde farklı karakterlerde karşımıza çıkar.
Osmanlı/Türk kültüründe kadının sosyal profili ve konumu, karmaşık bir konu olarak karşımızda durmaktadır. Kadının toplum dışında kaldığı ve buradan hareketle, üretim ilişkilerinde aktif rol oynayamadığı genel olarak kabul edilen bir görüştür. Halbuki bu ve benzeri fikirler ne bilimsel araştırma teknikleri kullanarak yapılan çalışmalara ne de objektif bir anlayışla ifade edilen kanaatlere dayanır. Çoğu ön yargıyla ifade edilmiştir.
TÜRK MÜZİĞİNDE KADIN BESTECİLER
(Not: TRT Repertuarında eseri bulunanlar, plak ve kasetlerde eserleri seslendirilenler ve ödül alan kadın besteciler):
Adile Sultan 18 Mayıs 1826’da doğdu. 1899’da vefat etti. Mezarı İstanbul Yenicami Türbesinde’dir.
Afife Tanyeri: 1901 yılında İstanbul’da doğdu. Öl. ?
Alev Erguner: 03 Mayıs 1963’de Ordu’da dünyaya geldi.
Aslı Pakalınlar: 11 Haziran 1975’te Ankara’da doğdu.
Ayla Aktan:13 Mart 1939’da Ankara’da doğdu.
Aysim Dolgun: 9 Kasım 1969’da İzmir/Ödemiş’te doğdu.
Ayşe Mine (Mine Akyüz): 30 Ocak 1961’de İstanbul’da doğdu.
Ayşe Sultan (Hamide Ayşe Osmanoğlu): 2 Kasım 1887’de İstanbul Yıldız Sarayı’nda doğdu. Beşiktaş Yahya Efendi Dergahı’nda öldü.
Azize Gürses: 5 Kasım 1962’de Ergani’de doğdu.
Bedriye (Şerbetçigil) Hoşgör: 1896’da Konya’da doğdu. 1968’de vefat etti.
Cansın Erol: 5 Haziran 2943’te Sinop’ta dünyaya geldi.
Dilhayat Kalfa: 1710-1780 tarihleri arasında yaşadığı tahmin edilmektedir.
Dürr-i Nigâr Kalfa: Doğ.?-Öl.?.Abdülmecid zamanında sarayda piyano hocalığı yapmıştır.
Esma Sultan: 17 Temmuz 1778 tarihinde doğdu. 4 haziran 1848 tarihinde vefat etti.
Faize Engin:1892 tarihinde İstanbul’du. 21 Şubat 1954’te vefat etti.
Fatma Sultan: 1840 yılında Sultan Abdülmecid’in kızıdır. 29 Temmuz 1884’te vefat etti.
Fehime Sultan: 11 Haziran 1875’te İstanbul Çırağan Sarayı’nda doğdu. 15 Eylül 1929’da Fransa’nın Nice kentinde vefat etti
Gevherî Osmanoğlu (Fatma Gevherî Sultan): 2 Aralık 1904’te İstanbul’da doğdu. 10 Aralık 1980 tarihinde İstanbul’da vefat etti.
Hadice Sultan: 5 Mayıs 1870’te İstanbul’da doğdu. Sultan V. Murat’ın kızıdır. 13 Mart 1938’de vefat etti.
İhsan Raif Hanım: 1877’de Beyrut’ta doğdu. 4 Nisan 1926’da vefat etti.
Kevser Hanım: Doğ.1880 ?-Öl.1950 ?
Leyla Saz: 1850’de İstanbul’da doğdu. 7 Aralık 1936’da İstanbul’da vefat etti.
Melahat Pars: 23 Mart 1919’da İstanbul’da doğdu.
Rukiyye Sultan: 1 Haziran 1885’te Çırağan Sarayı’nda doğdu. V. Murat’ın torunudur. 16 Haziran 1971’de vefat etti.
Tarab-Saz Kalfa: Doğ.?- Öl.1825 ?
Ulviye Sultan: 12 Eylül 1892’de Ortaköy Sarayı’nda doğdu. Mehmet Vahidettin’in kızıdır. 25 Ocak 1967’de vefat etti.
Yüksel Kip: 31 Mart 1937’de İstanbul’da doğdu.
Diğer Kadın Bestecilerin adları:
Aşkiye Çal
Ayşe Kamil
Belgin Gül
Berna Yürük
Cahide Ulaş
Canan Ulukan
Canan Yaman
Cavide Hayre Hanım
Civan Argönül
Çiğdem Gürdal
Demet Gürsoy
Denizhan Bakırcıoğlu
Düriye Köprülü
Ebru Uzel
Ece Durmaz
Enise Can
Eser Sayan
Esin Seçkin
Esma Karamancı
Fahriye Güney
Fahriye Ongun
Fatma Muzaffer Kemani
Fatma Nuri Hanım
Fatma Zinnur Hanım
Fatoş Tektaş
Ferah Çetin
Feriha Tunceli
Fulya Akaydın
Füsun Ocakçıoğlu
Gönül Akın
Gönül Paçacı
Gönül Şen
Gufran Taş
Gül Kansu
Güldeniz Ekmen
Gülfer Kalfa
Gülhan Önem
Gülten Akay
Gülten Taşdemirci
Güzide Gedik
Güzide Saadet Hanım
Güzin Tunca
Halide Yekta Hanım
Handan Metin
Hanende Nasibe Hanım
Hanife Yılmaz
Hatice selen Ergöz
Hatice Sevtap Bayraktar
Hayrunissa Aydınlıoğlu
Hikmet Hanım
Hülya Durucan
İclal Ataç
İlksen Çelik
İnci Loçak
Kadriye Sultan
Liaka Karabey
Lale Aydınoğlu
Leman Hanım
Leyla Dirikcan
Lütfiye Özer
Macide Akkaya
Mebruke Çağla
Mediha Hanım
Mediha Şen Sancakoğlu
Mefharet Yıldırım
Mehveş Dolay
Melek Hanım
Melekzade Pakize Necip Hanım
Menekşe Kalfa
Menşure Tunay
Meral Görgülü
Meral İncilli
Mes’ude Görgün
Mine Özden
Mualla Anıl
Muazzez Köseoğlu
Muzaffer Hanım
Muzaffer Yalıncak
Mücehher Gülçığ
Mücella Payaslı
Müfide Kadri Hanım
Münevver Hanım
Müşerref (Tezcan) Akay
Müzehher Güyer
Nalan Aksoy
Nazan Sıvacı
Nebahat Üner
Nebile Hanım
Nefise Özses
Neriman Kultlugün
Nesibe Gördük
Nevbahar Özel
Neveser Kökdeş
Nevzat Akay
Nezahat Adula
Nezahat Soysev
Nigar Galip Ulusoy
Nihal Erkutun
Nihal Gözenkan
Nil Burak
Nil Ergül
Nilgün Bingöl
Nilgün Demirağ
Nilüfer Özkan
Nimet Hanım
Nuran Duygulu
Nursal Ünsal Birtek
Nurten Tüyel
Perihan Sözen
Pınar Köksal
Radife Erten
Rahşan Çeliker
Raziye Keskin
Refika Hanım
Reftar Kalfa
Reyhan Karataş
Rukiye Hanım
Rebiha Alpman
Safiye Ayla
Safiye Torun
Saime Kazaoğlu
Saniye Hanım
Segah Özüfler
Sekine Hanım
Selma Köprülü
Semahat Özdenses
Seniha Kanbay
Serap Arısan
Serap Çağlayan
Sermet Hanım
Sevda Erbuğ
Sevda Yalçın
Sevil Başal
Sevim Gönenç
Sevim Şengül
Sevinç Tevrüz
Seyhan Önem
Sibel Taşbaş
Sümer İdil
Şadiye Barış
Şadiye Özkır
Şehnaz Ayan
Şeref Hanım
Şermin Urcan
Şükran Onat
Tahsine Hanım
Tülay Arıcı
Türkan Öncü
Ümit Malkoç
Ümran Çetin
Vecihe Daryal
Vediya Tunççekiç
Verd-i Nev Hanım
Yasemin Balkan
Yelda Alpak
Yıldız İrengün
Zeynep Poyraz
Zübeyde Öktem
