OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA CEMİYETLER VE MÜZİK OKULLARI
II. Meşrutiyetin ilanından sonra devrin önde gelen mûsikîşinas’larının bir araya gelerek açtıkları mûsikî cemiyetleri dönemin müzik eğitim merkezleri olmuştu. Bu cemiyetlerin en mühimleri şunlardır:
- Dârü’l Mûsikî-i Osmani,
- Üsküdar Mûsikî Cemiyeti,
- Dârülfeyz-i Mûsikî,
- Dârüttaalim-i Mûsikî,
- Mûsikî-i Osmani Mektebi.
- Gülşen-i Mûsikî,
- Şark Mûsikî Cemiyeti.
Cemiyetlerde Verilen Müzik Eğitimi:
Birçoğu iyi eğitim görmüş müzisyenler tarafından kurulan cemiyetlerde, temel eğitim prensibi olarak, meşk ve nota eğitiminin birlikte verilmesi benimsenmişti. Öğrenci bir taraftan solfej ve nazariyat dersleri ile yetiştiriliyor bir taraftan da yapılan meşklerle icrâ gücünün ve tavrının gelişmesi sağlanıyordu.
Örneğin Mûsikî-i Osmani’de öğrencilere solfej, nazariyat, çalgı ve usul dersleri veriliyor bunun dışında her hafta salı ve cuma günleri toplu olarak meşk yapılıyordu. Konuyla ilgili olarak Cem Behar (2006) 1919 yılına ait Dârü’l Feyz-i Mûsikî cemiyetinin konser programının cemiyeti tanıtan bölümünden şu alıntıyı yapmıştır:
“Muallimler tarafından mübtedi (yeni başlayanlar) dersleri verilmektedir. Gerek Zukur (Erkekler), Gerek İnas ( Kadınlar) mükemmel notası olup da fasıllara
iştirak edecek hale gelmek üzere ayrıca meşk ve fasl-ı umumi dersleri dahi vardır.”
Cemiyetler tarafından izlenen nota ve meşk eğitiminin bir arada yürütülmesi metodu, hem meşk sisteminin menfî bir sonucu olan eserlerin unutulması sorununu ortadan kaldırmış, hem de meşkin tavır ve icrâ üzerinde yarattığı olumlu etkinin sürmesini sağlamıştır.
Ayrıca verilen düzenli konserlerle öğrencilerin profesyonel müzik yaşantısına adım atması da sağlanmıştır. Bu açılardan bakıldığında günümüz Türk Müziği Eğitim sistemi açısından prototip olabilecek bu sistem zamanla unutulmuş ve milli bir müzik eğitim metodu oluşturma konusunda sağlayabileceği katkılar göz ardı edilmiştir.
