Türk Musikisi Makamlarında Kullanılan Seyir Şemaları
Çıkıcı seyir nedir?
Dizinin pest (kalın) perdelerinden baslayıp orta perdelerine dogru gelisen seyir türü (genellikle rast, ussak, hicaz, buselik, segah gibi temel makamlara özgüdür).
İnici-çıkıcı seyir nedir?
Dizinin alt dörtlü veya beslisinin bulundugu orta bölge perdelerinden baslayıp, tize veya peste dogru genişleyen seyir türü (çıkıcı-inici de denir ve bayati, karcigar,
hüseyni, uzzal, nihavend, hüzzam gibi makamlara özgüdür).
İnici seyir nedir?
Dizinin üst tarafındaki tiz (ince) perdelerden başlayıp orta ve pest perdelere doğru inen seyir türü (mahur, acemaşiran, hicazkar, muhayyer, eviç, kürdilihicazkar, sehnaz
gibi birleşik makamlara özgüdür) .
Türk musikisinde makamın tariflerinden söz ederken karar perdesi, güçlü perdesi, tiz durak perdesi, yeden perdesi gibi unsurlardan söz edilen tanımları örneklenmisti.
Makamın birer unsuru olan bu deyimlerin de kısaca üzerinde durulması, musiki nazariyatı yönünden anlam ve fonksiyonlarının daha iyi anlaşılmasını sağlayacaktır.
