Şehzadelik Nedir? ve Şehzade Kimdir?
Hanedan Reisi, Osmanlı Devleti Saltanatın kaldırılmasından sonra Osmanoğulları ailesinin başkanlarının kullandığı unvandır.
Hanedan reisinin ismi | Riyaset dönemi | Defin yeri |
II. Abdülmecit | 1924 – 1944 | Medine |
Ahmed Nihad Osmanoğlu | 1944 – 1954 | Şam |
Osman Fuat Osmanoğlu | 1954 – 1973 | Paris |
Mehmed Abdülaziz Osmanoğlu | 1973 – 1977 | Nice |
Ali Vâsıb Osmanoğlu | 1977 – 1983 | İskenderiye |
Mehmed Orhan Osmanoğlu | 1983 – 1994 | Nice |
Ertuğrul Osman Osmanoğlu | 1994 – 2009 | İstanbul |
Osman Bayezid Osmanoğlu | 2009 – | – |

Şehzade, Osmanlı Devletinde padişahın erkek çocuklarına verilen unvandır. Aynı şekilde şehzadelerin de çocukları bu unvanı alırlar ve kendi erkek çocuklarına da geçirirlerdi. Yani Osmanlı hanedanına mensup padişah dışındaki tüm erkekler bu unvanı taşırlardı. Avrupa ülkelerinde kullanılan prens unvanına karşılık gelir. Şehzadeler, klasik devirde bu unvandan sonra sultan, sonra da kendi isimlerini kullanırlardı.
Örnek: Şehzade Mustafa veya Şehzade Bayezid
Ekberiyet uygulamasına kadar okuma çağında yanlarına verilen lala ile eğitme başlayan ve sancağa çıkan şehzadeler yıllar süren zorlu bir taht mücadelesi sonrası tahta çıkıp padişah olurlar ya da çıkamayıp ya tutsak hayatı yaşarlar ya da öldürülürlerdi (Fiili olarak öldürülürlerdi.). Bu nedenle taht mücadelesi çok önem sarf ettiğinden mücadeleyi en iyi kazanır bu da padişahın en iyi olmasını sağlardı.
Günümüzde Hanedan Reisi unvanıyla ailenin başkanı olan Şehzade Osman Bayezid Osmanoğlu Efendi (d. 1924) New York’ta yaşamaktadır. Sultan Abdülmecit’in tahta çıkmayan oğlu Şehzade Mehmet Burhanettin Efendi’nin torunudur.

Klasik dünya tarihinde sınırlar çizip hükümdarlıkta bulunmuş soyların erkek nesillerinin tümüne batıda Prens, Ortadoğu’da Şehzade unvanı verilmiştir. Şehzade unvanı sadece Osmanlı Hanedanında kullanılmamakla beraber, Türk ve İslam medeniyetlerinin kurmuş olduğu Devlet ve Beyliklerin Hükümdarlarının erkek çocukları ve ondan devam eden soylarına da verilen bir unvandır.
Tarihçilerin eserlerine ve belgelere bakıldığında da bu durumun çok net ifade edildiği gözlenmektedir. Orta Asya’da, Anadolu’da ve Orta Doğu’da kurulan Timur Devleti, Akkoyunlu Devleti, Karakoyunlu Devleti, Dulkadiroğlu Devleti ve İlhanlı Devleti Hükümdarlarının erkek çocuklarının da Şehzade unvanı kullandığı bilinmektedir.
Bu bakımdan Şehzade ifadesi kullanılırken Osmanlı Şehzadesi, Timurlu Şehzadesi ve Dulkadirli Şehzadesi gibi ön hanedan mensubiyetleri de belirtilmektedir.

HAYATTAKI OSMANLI ŞEHZADELERI, DOĞUM TARIHLERI VE SOYUNDAN GELDIĞI PADIŞAH.
1. Şehzade Osman Bayezid Osmanoğlu(1924) (I. Abdülmecid)
2. Şehzade Dündar Osmanoğlu Efendi (1930) (II. Abdülhamit)
3. Şehzade Harun Osmanoğlu Efendi (1932) (II. Abdülhamit)
4. Şehzade Osman Selahaddin Osmanoğlu Efendi (1940) (V. Murat)
5. Şehzade Ömer Abdülmecid Osmanoğlu Efendi (1941) (V. Mehmet)
6. Şehzade Mehmed Ziyaeddin Efendi (1947) (V. Mehmet)
7. Şehzade Roland Selim Kadir Efendi (1949) (II. Abdülhamit)
8. Şehzade Selim Cem Efendi (1955) (I. Abdülmecid)
9. Şehzade Orhan İbrahim Süleyman Saadeddin Efendi (1959) (Abdülaziz)
10. Şehzade Orhan Osmanoğlu Efendi (1963) (II. Abdülhamit)
11. Şehzade Eric Mehmed Ziyaeddin Nazım Efendi (1966) (V. Mehmet)
12. Şehzade Orhan Murad Osmanoğlu Efendi (1972) (V. Murat)
13. Şehzade Mahmud Francis Osmanoğlu Efendi (1975) (V. Mehmet)
14. Şehzade René Osman Abdul Kadir Efendi (1975) (II. Abdülhamit)
15. Şehzade Daniel Adrian Hamid Kadir Efendi (1977) (II. Abdülhamit)
16. Şehzade Abdülhamid Kayıhan Osmanoğlu Efendi (1979) (II. Abdülhamit)
17. Şehzade Selim Süleyman Osmanoğlu Efendi (1979) (V. Murat)
18. Şehzade Nazım Osmanoğlu Efendi (1985) (V. Mehmet)
19. Şehzade Yavuz Selim Osmanoğlu Efendi (1989) (II. Abdülhamit)
20. Şehzade Turan Cem Osmanoğlu Efendi (2004) (V. Murat)
21. Şehzade Tamer Nihad Osmanoğlu Efendi (2006) (V. Murat)
22. Şehzade Muhammed Harun Osmanoğlu Efendi (2007) (II. Abdülhamit)
23. Şehzade Batu Bayezid Osmanoğlu Efendi (2008) (V. Murat)
24. Şehzade Ziya Reşad Osmanoğlu Efendi (2012) (V. Mehmet)
25. Şehzade Cem Ömer Osmanoğlu Efendi (2015) (V. Mehmet)
26. Şehzade Abdülaziz Osmanoğlu (2016) (II. Abdülhamit)

