Osmanlı İmparatorluğu, Sultan V. Murat Kimdir? Dönemi, Önemli Olaylar, Yenilikler, Şahsiyeti, biyografisi, hakkında bilgi ve Yaşamı
Padişah sultan V. Murat (33. Osmanlı padişahıdır doğum 21 Eylül 1840, İstanbul – vefat 29 Ağustos 1904, İstanbul).
Babası Sultan Abdülmecit, annesi Çerkez asıllı Şevkefza Kadın Efendi’dir. Önceki Osmanlı padişahı Abdülaziz’in yeğeni ve sonraki Osmanlı padişahı II. Abdülhamid’in üvey ağabeyidir.
Sultan Abdülaziz’in bir saray darbesi sonucu tahttan indirilişinden sonra onun yerine geçmiş (ya da geçirilmiş), 93 gün boyunca tahtta kaldıktan sonra akli dengesinin bozulduğu gerekçe gösterilerek 31 Ağustos 1876’da padişahlık makamından indirilmiştir.
Osmanlı tarihi boyunca en az süre yönetimde kalmış olan padişahtır.
Tahttan indirildikten sonra birçok siyasi grup tarafından yeniden yönetime getirilmeye çalışılmış olmasına rağmen, bu girişimlerin hiçbiri başarılı olamamıştır
Padişah olmadan önceki hayatı
Sultan Murat 21 Eylül 1840’da İstanbul’da, Çırağan Sarayı’nda doğdu. Padişah Abdülmecit ile Şevkefza Kadın Efendi’nin büyük oğullarıydı. Babası padişah Abdülmecit tarafından çok sevilmekte ve bu nedenle onun tarafından veliaht ilan edilmek istenmekteydi.
Öğrenim hayatı
Öğrenimi ve eğitimine büyük özen gösterilen V. Murat, döneminin en ünlü bilginlerinden Doğu kültürü ve fen alanında ders aldı. Önce Ethem Paşa’dan, sonra ise Kemal Paşa ile Gardet adlı bir Fransızdan ders alarak 14 yaşında öğrenmeye başladığı Fransızcasını ilerletti. Mızıkayı Hümayun komutanı Guatelli Paşa ve Augusto Lombardi adlı bir diğer İtalyandan aldığı piyano dersleriyle musiki alanında ilerleme kaydetti ve kendi kendine birçok şarkı besteledi.
Veliahtlık dönemi
Sultan Abdülaziz ile beraber çıktığı Avrupa seyahati sırasında Avrupa’yı yakından görüp hayran kalmış, bu gezi sırasında İngiltere’de tanıştığı Galler Prensi (sonradan İngiltere Kralı olan VII. Edward) ile yakın bir dostluk kurmuştu. Sonraları bu dostluğun etkisi altında kalıp mason oldu.
Tahta çıkışı ve hükümdarlığı
Sultan V. Murat, tahttan indirilen Sultan Abdülaziz’in yerine 30 Mayıs 1876’da padişah oldu. 93 gün kaldığı Osmanlı tahtından akli dengesini yitirmesi sonucu 31 Ağustos 1876 tarihinde indirildi.
Sonraki yaşamı
2. Abdülhamit tarafından Çırağan Sarayı’nda ailesi ile birlikte zorunlu ikamete mecbur edildi. İki yıl sonra kendisini kurtarmak ve tekrar tahta geçirmek amacıyla yapılan ihtilal girişimi Başarısızlıkla ve asilerin başı Ali Suavi’nin öldürülmesi ile sonuçlanmıştır.
Padişah II. Abdülhamit’in karşıtlarından Ali Suavi ve beraberindeki 150 kadar kişi teknelerle Çırağan Sarayı’na çıkartma yaptı ve sarayın muhafızlarını etkisiz hale getirdi. Asiler V. Murat’ın tutulduğu bölmeye ulaştılar ancak akli dengesi yerinde olmayan V. Murat korkuya kapıldı ve asilerle gitmeyi reddetti. Ali Suavi eski padişahı ikna edemedi. Bu arada yetişerek olaya müdahele eden Beşiktaş Muhafızı Yedisekiz Hasan Paşa komutasındaki askerler asilerden 60’ını öldürdüler. Hasan Paşa kalın bir sopayla başına vurarak Ali Suavi’yi öldürdü ve bu başarısız ihtilal girişimini bastırdı.
V. Murat Ali Suavi vakasının patlak vermesiyle birlikte ailesiyle beraber Çırağanın bugün Beşiktaş Anadolu Lisesi olarak kullanılan harem binasına nakledildi. 29 Ağustos 1904 tarihinde bu ikametgahında vefat etti. Yeni Cami Turhan Valde Türbesine ek olarak inşa edilen Cedid Havatin Türbesinde annesinin yanına defnedildi.
Kişiliği ve özel hayatı
Çocukluğunda iyi bir eğitim alan Sultan V. Murat, iyi derecede Fransızca öğrendi. Okumaya ve edebiyata oldukça düşkündü. Fırsat buldukça aralarından Fransa’dan getirtiği kitapları, yabancı gazeteleri uzun uzun okur, Ziya Paşa, Namık Kemal gibi o devrin birçok şairi ile sohbetlerde bulunurdu. Müziğe de meraklı olan Sultan V. Murat, hem piyano çalar hem de batı müziği dalında besteler yapardı.
