Johann Strauss’un Sultan II. Abdülhamid’e Ithafen Yazdığı Vals
Sanatçılar tarih boyu hükümdarlara ve soylulara ithaferı eserler yaratıp karşılığında parasal ya da onursal şekilde ödüllendirilmeyi beklemişlerdir. Bu ödüllendirme unvan veya madalya şeklinde olabilirdi.
Müzisyen ünlü Strauss ailesinin üyeleri tarafından Osmanlı sultanlarına ithaf edilen eserler ve karşılığında elde ettikleri armağanlar müzik tarihi açısından ve arşivsel olarak önemli oldugu gibi, 19. yüzyılda Batı`ya yakınlaşma süreci içinde bulunan Osmanlı devletinin Batı kültür ve müziğine nasıl bir tutumla yaklaştığı konusunda bize fikir vermektedir.
Bu yüzyılda Osmanlı devleti batılılaşma gayreti içinde birçok alanda yenilikler peşindeydi ve Batı müziği bu değişimden geçen alanların kültürel olarak en onemlilerinden birini oluşturuyordu.
Vals Kralı Johann Strauss’un ellinci doğum yıldönümünü vesile ederek Sultan H. Abdülhamid Han’a ithafen 1892 yılında bestelemiş olduğu görkemli valsin başlığı Doğu Masalları (Märeh’en aus dem Orient, Opus 444).
Eserin Il. Abdülhamid’e ‘sunulmasında aracı olarak Osmanlı devletinin o zamanki Viyana büyükelçisi Ziya Paşa rol oynamış. Karşılığında Il. Abdülhamid Strauss’u 3. rütbeden Mecidiye nişanı ile taltif etmiş ve bu nişan 1895 yılında zamanın Osmanlı devleti büyükelçisi Galip Bey tarafından Johann Strauss’a Viyana’da takdim edilmiş.
Usta bestecinin bu yapıtı, yazmış olduğu beşyüzü aşkın eserin içinde önemli bir yer tutar. Buna rağmen Doğu Masalları ve Johann Strauss- II. Abdülhamid konusu nedense vurgulanmamıştır.
Doğu Masalları; Strauss`un ünlü lmparatar Valsi (Kaiser-Walzer), Viyana Ormanlarındarı Masallar’ı ‘(G’Schicl’ıten aus dem Wiener Walcl), Kucaklaşm, mibrarılar! (Seid umschlungen, Miilionenl.) valsi, ya da Şövalye Pasmarı (Ritter Pasman) operası gibi vals formunun sınırlarını zorlayan ve senfonik boyutlara ulaşma amacı ile yazılmış ustaca ve çok renkli bir eserdir.
19. yüzyılda dünya müzik ve dans kültürünün rakipsiz ustaları Strauss’ların Osmanlı bükümdarlarına ithafen yazdıkları eserleri tarihleriyle aşağıdaki gibidir:
1. 1849 senesinde Paris’li Isaac Strauss’un [1806-18881, Sultan Abdülmecide ithafen bestelediği Constantinople polkası,
2. 1872 senesinde Viyanalı Strauss kardeşlerin en küçüğü Eduard Strauss’un [1835-19161, Sultan Abdülaziz’e ithafen bestelediği Arz-ı Tazimat Valsi (Hulcligungerı- Walzer, Opus 88),
3. 1892 senesinde Viyanalı Vals Kralı Johann Strauss (oğul)`un [1825-18991,
4. Sultan Il. Abdülhamidle ithafen bestelediği Doğu Masalları valsi (Marchen aus dem Orient, Opus 444)… Ömer Egecioglu Doğu Masalları