Şair Zeynep Hatun Kimdir? Hayatı, Eserleri, şi̇i̇rleri̇, Sanatı
Osmanlı İmparatorluğu’nun bilinen ilk müslüman kadın şairidir.
Osmanlı İmparatorluğu Bilinen İlk Müslüman Kadın Şairidir. Zeynep Hatun Hayatı, Şiirleri
“Ulaş öze, cesaretle ve de açık sözle”
Doğum Tarihi: Bilinmiyor
Doğum Yeri: Amasya veya Kastamonu
Ölüm Tarihi: 1474
Ölüm Yeri: Amasya
Mezarı: Bilinmiyor
Konu Başlıkları
- Etkinlik Alanı
- Ödülleri
- Üyelikleri
- Eğitimi
- Sosyal Sorumluluk Çalışmaları
- Akraba ve Dostları
- Anısını Yaşatan Projeler
- Hakkında Yazılanlar
- Kaynakça
Etkinlik Alanı
Şiir
Şair Mihri Hatun ile aynı çağda yaşamış olan Zeynep Hatun hakkında yapılmış kapsamlı araştırmalar henüz yoktur. Elimizdeki sınırlı bilgiler, Zeynep Hatun’un çağdaşları olan Şair Latifi ve Şair Aşık Çelebi’nin kitaplarından kazanılmıştır. 1546 ve 1556 yılları arasında yazılmış, dolayısıyla henüz Zeynep Hatun yaşarken yayımlanmış bu iki kaynakta dahi, Zeynep Hatun’un doğum yeri konusundaki bilgiler farklıdır: Latîfî’ye göre, Zeynep Hatun Kastamonu’da doğmuştur, Aşık Çelebi’ye göre ise Zeynep Hatun’un doğum yeri Amasya’dır. Fakat Zeynep Hatun’un yaşamının bir dönemini İstanbul’da geçirdiği konusunda iki yazar da görüş birliğindedir.
Gene aynı kaynaklarda, Zeynep Hatun’un, Fatih Sultan Mehmet’e (*1432, ölüm 1481) ithaf ettiği bir Divan’ı olduğu belirtilmekte ise de, bahsedilen bu Divan günümüze ulaşmamıştır.
Aşık Çelebi Meşâiru’ş-Şuarâ (Şairlerin Duyuları) adlı eserinde, bir “bilge” olmak isteyen Zeynep Hatun’un, kadın konumuyla ilgili toplumsal talepleri olduğunu da vurgulamaktadır.
Gazel
Öğren bilinmeyeni, aydınlat ışığınla
Dünyayı ve cennet bahçelerini.
Coştur sözlerinle cennetin ırmaklarını
Çöz saçlarını, yayılsın kokun dünyaya.
Duyur Hatay’dan Çin’e kadar
Yazdıklarını bir rüzgar hızıyla.
Dertlenme, sevdiğine kavuşmak için
Çünkü demez hiç kimse, üzme artık yeter kendini.
Zeynep, darmadağınıksın sen
Yapma hata, topla şiirlerini, yaz divanını.
Zeynep, bırak teferruatı
Ulaş öze, cesaretle ve de açık sözle.
ZEYNEP HATUN
Günümüz diline ve anlayışına aktaran: Meral Akkent, ©2112
Gazel (Orjinal metin)
Keşfet nikabını yeri göğü münevver et
Bu âlem anasırı firdevs-i enver et.
Depret lebini cüşe getir hacz-i kevseri
Amber saçını çöz bu cinanı muattar et
Hattın berat verdi saba yeline dedi
Tez er hatay’a çin’i tamam et müseehhar et
Yâra yolunda âşk ile derdinden ölenin
Kim der sana ki hecr ile cânın mükedder et
Zeynep çü dost zülfü gibi tarümarsın
Divane olma şiirini divan ü defter et
Zeyneb ko meyli zinet-i dunyaya zen gibi
Merdane var sade-dil ol terk-i ziver it
ZEYNEP HATUN
Eğitimi
Zeynep Hatun, Arapça, Farsça ve beste konusundaki bilgisini özel eğitimle almıştır.
Sosyal Sorumluluk Çalışmaları
Akraba ve Dostları
- Annesi:(Bilgiye erişilemedi)
- Babası:(İsim bilgisine erişilemedi, mesleği: kadı)
- Evlilik:İshak Efendi (kadı)
- Dostları:Mihri Hatun (Şair), II. Mehmet (Fatih Sultan Mehmet, hükümdarlık süresi: 1451-1481)
Anısını Yaşatan Projeler
Anısına beste
1453 Sultanlar Aşkına, Can Atilla, CD, Sony Music, İstanbul, 2006.
Zeynep Hatun’un Fatih Sultan Mehmet’e aşkını ilan etttiği şiir, Can Atilla’nın 1453 Sultanlar Aşkına isimli albümünde Saba makamında bestelenmiştir.
Beste ve Solist: Ayşe Erdal , Ud: Bayram Coşkuner
Dinlemek için tıklayınız
Zeynep Hatun’un Fatih Sultan Mehmet’e aşkını ilan etttiği şiir
Güzel varlığın Tanrı’nın armağanıdır sana Sultanım,
Yusuf Sûresi’nin bir âyeti benzeri.
Senin güzelliğin, benim aşkım, senin incitmen ve benim sabrım
Artıyor her an ve de artacak sonsuza dek.
(Zeynep Hatun)
Günümüz Türkçesine aktaran Meral Akkent, ©2012
(Şiirin orjinal metni)
Şehâ bu sûret-i zîbâ sana Hak’dan inâyettir,
Sanasın Sûre-i Yûsuf cemâlinden bir âyettir.
Senin hüsnün, benim aşkım, senin cevrin, benim sabrım,
Demâdem artar, eksilmez, tükenmez, bî-nihâyettir.
(Zeynep Hatun)
