OSMANLI DEVLETİ’NDE BİLİM VE TEKNOLOJİ
Bilim, evrenin, olayların ve olguların tümünü ya da bir kısmını konu edinip gözlem ve deneyle olay ve olgular arasındaki ilişkileri bulma çabasıdır.
Osmanlılarda bilim, Nakli Bilimler (Fıkıh, Kelam, Tefsir, Hadis) ve Akli Bilimler (Astronomi, Matematik, Mantık, Tıp, Coğrafya vb.) olmak üzere iki kısma ayrılmıştır. Osmanlı Devleti bu iki bilim dalını da medreselerde okutarak her iki dalda büyük bilim adamları yetiştirmiştir. Bu anlamda Osmanlı’da ilk medrese Orhan Gazi Dönemi’nde açılan İznik Medresesi’dir.
★ İlk tıp medresesi Yıldırım Bayezit tarafından Bursa’da kuruldu.
★ Sınırların genişlemesiyle Bursa ve Edirne’de yeni medreseler açıldı. Bu dönemde yetişen bilim adamlarından;
– Molla Fenari: Mantık
– Kadızade-i Rumi: Matematik, Astronomi
– Celalettin Hızır: Tıp
– Ahmedi: Tıp
ön plana çıkanlardır.
★ Dünya Gücü Dönemi’nde Fatih’in bilim adamlarını koruması, her dinden bilim adamlarına değer vermesi, kendisinin bilim ile yakından ilgilenmesi, Sahnıseman Medreseleri’ni kurması İstanbul’u bir kültür merkezi olma konumuna çıkarmış ve bilimsel çalışmaların önünü açmıştır.
★ Bu dönemde İstanbul’a gelen Ali Kuşçu, medresedeki bilimsel çalışmaları ve verdiği derslerle, Mirim Çelebi, Hoca Sinan Paşa ve Molla Lutfi gibi büyük bilginleri yetiştirdi.
★ Bu dönemde öne çıkan en önemli bilim adamlarından birisi de Sabuncuoğlu Şerafettin’dir. Türk plastik cerrahisinin babası sayılan Sabuncuoğlu’nun cerrahi müdahale tekniklerini gösterdiği Cerrahiyetu’l Haniyye adlı eseri meşhurdur. Bir diğer tıp bilgini ise Üroloji alanında çalışmaları olan Altunizade’dir.
★ Kanuni Dönemi’nin en önemli gelişmesi ise Mimar Sinan’a yaptırılan Süleymaniye Camisi ve Medreseleri oldu. Ayrıca bu külliye de birde tıp medresesi açıldı.
