Hamparsum Limonciyan (Baba Hampartzum Limonciyan) Eserleri Notasyon Yazım Sistemi
Hamparsum Limonciyan Osmanlı Ermenisi bestekâr ve müzik hocası. Tambur sanatçısı olarak ün kazandı. Türk musikisi alanında bilinen 27 şarkı, 11 peşrev ve 9 semaisi, Ermenice 20 kadar ilahisi mevcuttur.
Ortaçağ Ermeni Kiliselerinde kullanılan Khaz Sistemine dayalı, genel “Hamparsum notası” olarak bilinen bir notasyon geliştirerek Klasik Türk Müziğinde kullanılmasını sağlamış; böylece Türk müziği eserlerinin kaydedilerek günümüze ulaşmalarında çok önemli bir rol oynamıştır.
Doğum: 1768, İstanbul
Ölüm: 29 Haziran 1839, Konstantinopolis
1768 yılında istanbul’da doğar, devrin geleneklerine uygun olarak hem kilisede hem de mevlevihanede eğitim görür , kendisi de , daha sonra ermeni kiliselerinde koro ve ilahi dersleri verirken , bir yandan da beşiktaş mevlevihanesi’nde Dede Efendi’den klasik müzik meşk eder. Ortadaki tuhaflığı fark eder. Çünkü hocası , Hamamizade Dede Efendi , gözlerini kapatıp karşısında oturuyor ve eserleri kendisine tekrar ettiriyordu .
Bu eserlerin hiçbirinin kayıtlı olmaması karşısında dehşete düşer. Bu yüzden, kendi adıyla anılan bir nota sistemi kurmaya ve bu sistem aracılığı ile klasik müziğin en önemli eserlerini kayıt altına almaya başlar . Klasik müziğin hem doğusuna hem de batısına aşina olduğu için Dede Efendi’nin dikkatini çeker .
Kurduğu nota sistemi , Donizetti İstanbul’a gelip batı müziğinde kullanılan notaları tanıtıncaya kadar kullanılır ve bu sayede pek çok eser kaybolmaktan kurtulur.
Hocası Dede Efendi vasıtası ile , kendisi de bir mevlevi ve aynı zamanda bestekar olan padişah 3. Selim’in huzuruna kabul edilir . 1839’de , yani tanzimat fermanı’nın okunduğu yıl hasköy’de vefat eder.
Binlerce şarkıyı unutulmaktan kurtarmış ama otobiyografisi kaybolup gitmiştir.
İcad ettiği nota sistemi ile Osmanlı ve Ermeni müziğine ait binlerce eserin günümüze kadar gelmesini sağlayan ama hayatı zorluklar içerisinde geçen Hampartzum Limonciyan müzik tarihimizde çok önemli bir yere sahiptir fakat bizzat kaleme aldığı hayat hikayesi maalesef kaybolmuştur..
Geliştirdiği nota sistemiyle bir çok musiki eserinin günümüze ulaşmasını sağlamış ve Türk müzik tarihinde önemli bir yer edinmiştir.
