SULTAN I. ABDÜLMECİD HAN Tanzimat Fermanı,
Osmanlı Devleti’nde anayasal düzenin başlangıç noktası olarak kabul edilebilir. Bu fermanla Sultan I. Abdülmecid, kendi gücünün üzerinde bir güç olduğunu kabul ediyordu. Tanzimat Fermanı ile azınlıklara bazı haklar verilmişti. Bu hakları bahane eden Avrupa devletleri Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmaya devam ettiler. Oysa Tanzimat Fermanı, bir anlamda bu tip müdahaleleri önlemek için ilan edilmişti.
Islahat Fermanı – Sultan I. Abdülmecid
1856 yılında yapılan Paris Antlaşmasına göre; Osmanlı Devleti bir Avrupa devleti sayılacak, toprakları Avrupa devletlerinin garantisi altında olacaktı. Karadeniz’de her iki tarafın da savaş gemileri bulundurulmayacaktı.
Taraflar aldıkları yerleri birbirlerine geri vereceklerdi. Islahat Fermanı Paris’e ek olarak kabul edilmiş ferman özelliğindedir. Islahat Fermanı Osmanlı Devleti’nin bir iç düzenlemesi olmakla beraber Rusya ve Avrupa’nın iç işlerine karışmasını önlemek amacıyla ilan edilmiştir. Bu ferman Paris Konferansı’nın başlamasından hemen sonra İstanbul’da yabancı devlet temsilcilerinin huzurunda okunarak açıklandı. Bu fermanla gayrimüslimlere daha fazla hak verilmiş, Avrupalı devletler Osmanlı Devleti’nin içişlerine karışmayacaklarını Paris Antlaşmasıyla kabul etmelerine rağmen sözlerinde durmamışlar ve bu fermanı bahane ederek Osmanlı Devleti’nin içi işlerine karışmışlardır. Otuz dokuz yaşında vefat eden Sultan I. Abdülmecid, Osmanlı İmparatorluğu’nun her bakımdan Avrupalılaşması için yapılan hareketlere daima yardımcı olmuş, bu hareketler sonucu, padişahın yetki ve otoritesinin azalmasına rağmen bu duruma itiraz etmemiş, ülkede gazete çıkarılmasına, özgürlük fikirlerinin yayılmasına, yeniliğin yerleşmesine, memlekette meşrutiyet havasının esmesine engel olmamıştır. Batılılaşma faaliyetleriyle öne çıkan Sultan I. Abdülmecid, aynı zamanda Haremeyn’de birçok imar faaliyetine imza atan padişahtır. Yaptığı hizmetleri şu şekilde izah edebiliriz.
