Osmanlı İmparatorluğu’nun Yıkılması ve Parçalanma Süreci Kısaca Özet Konu Anlatımı
Bu dönem 1792 Yaş Antlaşması ile başlayıp 1922’de Osmanlı Devleti’ni yıkılışına kadar devam eden dönemdir. Osmanlı Devleti Avrupalı devletlerin kendi aralarındaki çıkar çatışmalarından yararlanıp denge politikası izleyerek varlığını korumaya çalışmıştır. Osmanlı Devleti’ne, bu dönemde Avrupalı Devletlerce “Hasta Adam” lakabı konulmuştur.
- Sırp İsyanı(1804)
- 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı ve Bükreş Antlaşması
- Yunan İsyanı
- 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı ve Edirne Antlaşması
- Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın İsyanı
- Kırım Savaşı(1853-1856)
- 93 Harbi (1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı)
Osmanlı, Balkanlarda çıkan isyanlar ve uzun süren Rus savaşları ile iyice yıpranmış ve devlet yönetiminde ıslahata yönelik çalışmalar yapılmış isede pek başarılı olunamamıştır. ‘1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı’ Osmanlı Devleti ile Rusya arasında birçok cephelerde savaşılmış bir savaştır. Napolyon, Bonapart’ın önderliği altındaki Fransa’nın Avrupa’da başlattığı savaşların arka planında yer aldı. Savaşın nedeni, Rusların Sırp isyanını desteklemesi ve Balkan Milletlerini kışkırması ve Rusya’nın Eflak-Boğdan ‘da isyanlar çıkartması
İngiltere’nin Osmanlı Devleti’ni uyarması.(bunun nedeni Osmanlı Devleti’nin Rusya ya vermiş olduğu Kapütülasyonlar da Boğazları Rusya ya açık bulundurma zorunluluğu olması, boğazları kapatan Osmanlı Devleti’ni ingilizlerin uyarması.
- İngiltere’nin önce Çanakkale, daha sonra İskenderiye’yi vurması.
- Bu sırada fransa nın Rusya ile anlaşması(tilsit, erfurt Antlaşması).
- İngiltere ile Osmanlı Devleti arasında Kale-i sultani (Çanakkale) antlaşmasının imzalaması. (1809)
- Daha sonra napolyonun Moskova Seferine çıkması ancak Rusya barış istedi.
- Bükreş antlaşması imzalanır sırplara ilk ayrıcalıklar.
- Besarabya, Rusya’da kaldı.
- Eflak ve Boğdan, Osmanlı Devleti’nde kaldı.
- Prut nehri sınır oldu.
II. Mahmut döneminde Askeri alanda yapılan reformlar
1. Alemdar Mustafa Paşa, Nizam-ı Cedit ordusunun yerine Sekban-ı Cedit Ordusunu kurdu.
2. II. Mahmut Alemdar Mustafa Paşanın öldürülmesi üzerine Sekban-ı Ceditin yerine Eşkinci Ocağı kurdu.
3. 1826’da Yeniçeri Ocağını kaldırarak yerine Asakir-i Mensurei Muhammediye ordusu kuruldu. Bu olayın adı Vakay-ı Hayriye(Hayırlı Olay)’dır.
4. Yeni kurulan Asakir-i Mansure-i Muhammediye ordusu tümen, tabur, bölük gibi birliklere ayrıldı. Eğitimi için Prusya’dan subaylar getirildi. Avrupaya subaylar gönderildi.
I. Dünya Savaşı (1914-1918)
Almanya ve İtalya’nın gelişen sanayileri için hammadde ve pazara ihtiyaç duymaları, bu nedenle İngiltere ve Fransanın sömürgelerine göz dikmeleri, Fransanın 1871’de kaybettiği Alsas-Loren Bölgesini Almanlardan geri almak istemesi, Avusturya-Macaristan imparatorluğu’nun Rusların Panslavist politikasından rahatsız olması,
İtalya savaş başladıktan sonra grup değiştirerek İtilaf Devletlerinin yanında savaşa katılmıştır.
Avusturya-Macaristan Veliahdı Saraybosna’da bir Sırplı tarafından öldürüldü. Bunun üzerine Avusturya Sırbistan’a savaş ilan etti, Rusya Sırbistanın yanında yer aldı,Fransa Rusya’yı destekledi. Almanya ve İngiltere’nin de katılmasıyla savaş genişledi. Osmanlı Devleti burada ittifak grubundaydı ve yenilen taraf oldu.